काठमाण्डौ – बनारस हिन्दू विश्वविद्यालय (बीएचयू) फेरि एक पटक चर्चामा छ । फिरोज खानको विषयपछि अहिले यो विश्वविद्यालयको एउटा विभाग सामाजिक सञ्जालमा चर्चित भइरहेको छ ।
बनारस हिन्दू विश्वविद्यायलमा एउटा नयाँ प्रमाणपत्रको कोर्स सुरु हुने भएको छ । जसमा डाक्टरहरुले ‘ममाथि भूत’ को असर छ र ‘म भूतलाई देख्न सक्छु’ भन्ने मानिसको उपचार कसरी गर्ने भनेर सिकाउनेछन् ।
६ महिनाको यो कोर्स नयाँ वर्ष सन् २०२० को जनवरी महिनाबाट सुरु हुनेछ । अधिकारीहरुका अनुसार यो कोर्समा साइकोसोमैटिक डिस्अर्डरको बारेमा पढाइनेछ र जसलाई असामान्य घटनासँग जोडेर देखाइनेछ ।
यो कोर्सलाई आयुर्वेद विभागले सुरु गर्न लागेको हो । बीएचयूका एक जना अधिकारीले समाचार संस्था आईएएनएलाई भने, ‘विश्वविद्यालयमा एक नयाँ इकाइको स्थापना गरिएको छ ।’
आयुर्वेद संकायका संकाय अध्यक्ष (डिन) भूषण त्रिपाठीले भूत विद्या मुख्यरुपमा साइकोसोमैटिक डिस्अर्डरको बारेमा पढाइनेछ । जुन अज्ञात कारण हुने बिमारी र मन अथवा मानसिक स्थितिको रोगसँग सम्बन्धित छ ।
उनका अनुसार भूत विद्यामा कोर्स सुरु गर्ने यो भारतकै पहिलो विश्वविद्यालय हो । जसमा डाक्टरहरुले आयुर्वेद माध्यमबाट भूतसँग जोडिएका चीजको बारेमा पढाउनेछन् । आयुर्वेद उपचारमा सामान्यतया जडीबुटी, खानपानमा परिवर्तन, मसाज, श्वास लिने र छोड्ने तथा व्यायामको माध्यमबाट उपचार गरिनेछ ।
सन् २०१६ मा नेशनल इन्स्टिच्युट अफ् मेन्टल हेल्थ एण्ड न्यूरोसाइन्सले गरेको अध्ययनका अनुसार झण्डै १४ प्रतिशत भारतीय मानिसक रुपमा बिरामी छन् ।
सन् २०१७ मा विश्व स्वास्थ्य संगठनको एक अनुमानका अनुसार झण्डै २० प्रतिशत भारतीयले आफ्नो जीवनमा कहिले न कहिले उदासपनाको सामना गर्छन् । तर भारतमा चार हजारभन्दा कम मानसिक स्वास्थ्य विशेषज्ञ छन् । यो साँचो हो कि भारतमा मानसिक बिरामीलाई लिएर आवश्यक जागरुकताको कमी छ ।
जागरुकताको कमी र सामाजिक दबाबका कारण निकै कम मानिस मानसिक रोगको उपचारको लागि डाक्टर अथवा विशेषज्ञ चिकित्सकोमा जाने गर्दछन् । धेरैजसो तान्त्रिकोमा जाने गर्दछन् । विशेषगरी ग्रामीण इलाकाका मानिस तान्त्रिकमा विश्वास गर्छन् ।
अब भूत विद्याको पढाइ नै हुने भएपछि सामाजिक सञ्जालमा प्रतिक्रियाको ओइरो लागेको छ । केहीले यसलाई नाममा नै विवाद रहेको र केहीले राम्रो विकल्प हुनसक्ने बताएका छन् ।